zondag 15 augustus 2021

Hoe een boek kan boeien of vermoeien

 
Op een nachtelijk slapeloos moment, pak ik één mijn favoriete boeken uit de boekenkast. Dat boek komt van de zolder van mijn schoonvader en hij gaf het aan mij in de beginjaren 80 van de vorige eeuw. Dat boek is van de Duitse schrijver Simmel en ik heb het meerdere keren gelezen, maar het staat nu al weer jarenlang onaangeroerd bij mij op de boekenplank.

Al bladerend zie ik op één van de eerste pagina's een citaat van ene P. Chayefski: "Ik wil eenvoudig zeggen, dat het vruchtbaarder is in het onbekende te geloven dan aan bekende dingen te wanhopen. Laat ons een goed woord doen voor geloof, liefde en dergelijke onlogische dingen en een enigszins wantrouwige blik werpen op de realiteit en andere vruchten van het verstand".

Een warrige uitspraak, die ik deels bevestig en deels verwerp, die mij zo maar middenin de nacht intrigeert en mij tot nadere overpeinzing stemt. Dat citaat is al even geheimzinnig als de titel van dat boek van die Duitse schrijver Simmel: "Stof waarvan de dromen zijn". Het is juist die geheimzinnigheid die mij aan dat boek bond en aandrong tot verder lezen. Het niet weten van wat er komt op onvoorziene momenten of dat het juist weer anders blijkt te zijn dan wat je dacht te verwachten. Verrassende gebeurtenissen, die onlogisch buiten de realiteit schijnen te staan.

Maar wie is die Chayefski, de man van deze uitspraak dan wel? Ik ga op dit nachtelijk uur in mijn PC en in mijn hoofd op onderzoek uit. Beiden zijn bereidwillig en klaar wakker.

Sidney Aaron (Paddy) Chayefski (New York, *29 januari 1923 ) was een Amerikaans scenarioschrijver van Joodse afkomst. Hij is één van de vijf scenaristen die ooit drie keer een Oscar wonnen voor het schrijven van een filmscenario. In WO1 sloot hij zich aan bij de US Army en vocht met de 104e Infanteriedivisie op Europees grondgebied. Hij raakte in de buurt van de Duitse stad Aken gewond door een landmijn. Hij werd onderscheiden met een Purple Heart. Na de oorlog ging hij terug naar Amerika. Hij schreef korte verhalen, schreef scenario's voor radio, TV en films en hij werd beroemd. Chayefski overleed in augustus 1981 op 58-jarige leeftijd ten gevolge van kanker, nadat hij geweigerd had zich te laten opereren.

Het is Johannes Mario Simmel, de schrijver van het boek "Stof waarvan de dromen zijn" die deze uitspraak citeert van Chayefski. Dat lijkt dan ineens vrij logisch want Simmel en Chayefski blijken namelijk veel overeenkomsten te hebben, beiden waren schrijver en cineast in hun eigen land en verwierven internationaal veel roem. Simmel had kennelijk veel bewondering voor Chayefski.

De hoofdpersoon in deze roman is de top-verslaggever en aan drankverslaafde Walter Roland. Hij onderzoekt een voorval bij een vluchtelingenkamp te Bremen. Hij wordt getuige van raadselachtige gebeurtenissen, die hem op een geheel ander spoor brengen, een spoor dat hem meevoert door een wereld van werkelijkheid en waan. Het speelt zich af in de na - oorlogse jaren van de tegenstelling oost-west en geheime diensten.

Simmel schreef dit boek nadat hij het manuscript van de oorspronkelijke schrijver vanuit Amerika kreeg toegestuurd. Deze was daarheen uitgeweken (gevlucht) omdat “men” wilde voorkomen, dat het boek werd uitgebracht. Simmel heeft het herschreven in een eigen bedacht plot. De waarheid zal dan, denk ik, wel ergens in het midden liggen.

Nadat ik het boek over een lengte van enkele decennia een paar keer gelezen had meende ik het plot, met enige gerede twijfel, te doorgronden. Maar ik kom nu, in dit nachtelijk uur, ontstellend tot de conclusie, dat ik het nu niet meer weet. Is dit de irrealiteit van een open eind aan een boek of wordt ik op mijn 70e vergeetachtig of zelfs een beetje seniel. Om daar achter te komen zou ik dat boek nog weer eens moeten lezen. Een uitdaging tot een worsteling door 520 soms saaie en dan weer oplevende pagina’s. Eerlijk gezegd, weet ik niet of ik dat ga doen.

Ik zet mijn PC uit waarop de datum verschijnt van vandaag 17 augustus 2021. De verjaardag van mijn vader, nu 113 jaar geleden en hij is al 46 jaar dood. Ik ben nu drie jaar ouder dan hij geworden is. Ach pa, je moest eens weten, wat….? Ja wat.. het is toch een beetje een vreemde dag vandaag.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Als 't vlammetje dooft in 't hoofd

Hij vecht voor het behoud van zijn memorie, vreest nog meer het verlies van eigen historie, steevast en heel stellig blijft hij ontkennen da...