Posts tonen met het label Oudewegsbeek. Alle posts tonen
Posts tonen met het label Oudewegsbeek. Alle posts tonen

donderdag 27 april 2023

Oudewegsbeek - over een sloot die geschiedenis schrijft

 


Onlangs zocht ik naar een adres in het zuidelijk buitengebied van de voormalige gemeente Vriezenveen, nu Almelo. Ik raadpleegde daarvoor digitaal beschikbare topografie. Inzoomend voor meer details doemde er een zwarte streep op, die de Almeloseweg kruiste en die voorzien was van de naam "Oudewegsbeek".  Die was mij geheel onbekend.  Een beek? vroeg ik mij af. Niks geen beek, geen kenmerkende meanderende kronkelingen van een beek, die zelf zijn richting zoekt. Ik was verrast over de naamgeving en ook verbaasd want deze zogenaamde beek kan niet meer zijn dan een rechte sloot onder beheer van het waterschap.  Deze moet in/na de tijd van de ruilverkaveling gegraven zijn en men heeft er kennelijk een historische waarde aan willen toekennen. 

Professor H. Entjes deed onderzoek naar de Vriezenveense historie. Hij vatte de verplaatsingen van Vriezenveen samen in tijdfases:  

"Omstreeks 1670 woonde de helft van de Vriezenveense bevolking nog aan de Buterweg, ongeveer 1000 meter ten zuiden van de Dorpsstraat. Tot 1666 stond daar in ieder geval een kerk. Uit bodemvondsten kan worden afgeleid dat de bewoning aan de Buterweg zo' n tweehonderd jaar vroeger een aanvang had genomen en dat daarvoor het dorp langs de Oudeweg lag, weer 1000 meter zuidelijk van de Buterweg. Dat wil zeggen dat Vriezenveen tot ongeveer 1450 aan de Oudeweg lag en van 1450 tot 1650 aan de Buterweg gezocht moet worden. Na 1666 is de situatie van Vriezenveen niet meer veranderd. 


 Onlangs zag ik op TV Oost een film over het oude Twentse leven. De film toonde beelden uit de vorige eeuw van een overstroming in Almelo waar men toen met bootjes door de nu nog bekende winkelstraten voer. De  beelden werden toegelicht en gezegd werd, dat van de Twentse steden Almelo het laagst lag en er daar vroeger dan ook wel vaker overstromingen voor kwamen.

Vriezenveen heeft in haar geschiedenis zelf ook een lange strijd gevoerd tegen het water en heeft zich maar moeizaam ontworsteld aan de immer drassige moerasgrond. 

Op een digitale topografische kaart kan worden ingezoomd op jaartal. Zo kan worden vastgesteld, dat begin 1800 er vanuit noordoostelijke hoger gelegen gebied een aantal stromen/beken richting Almelo - Vriezenveen voerden. Dat zijn/waren de Hollander Graven, de Friesen Aa, Wetering en de Oudewegsbeek. Deze zijn  vroeger naar alle waarschijnlijkheid medeoorzaak geweest voor hoog water of overstromingen in het gebied van Vriezenveen/Almelo.

Uit open internetonderzoek blijkt, dat de huidige Oudewegsbeek begint en haaks staat op de Oude Schipsloot die parallel aan de Walstraat loopt.  Vervolgens loopt hij langs de zuidkant van de Fayersheide, kruist de  Oosterweilandweg, Almeloseweg, het Lateraalkanaal, de Aadorpweg en eindigt bij het kanaal Almelo - De Haandrik. De Oudewegsbeek maakt deel uit van de oppervlakte-waterhuishouding en heeft een sterk drainerende werking. In de beek zijn ook enkele stuwen aangebracht.

Het is toch opmerkelijk hoe een gewone en bij velen onbekende sloot appelleert aan onze kennis van de Vjeanse historie.


Als 't vlammetje dooft in 't hoofd

Hij vecht voor het behoud van zijn memorie, vreest nog meer het verlies van eigen historie, steevast en heel stellig blijft hij ontkennen da...