In het centrum van Vriezenveen staat een markant en fraai gerestaureerd pand, Westeinde 26, nu in gebruik als woning. Eens was in dit nu 152 jaar oude pand, gedurende een periode van 105 jaar, een smederij en wagenmakerij gevestigd.
In 1865 liet Frederik Derks een smederij bouwen. In 1923 is Egbert Schoenmaker tot dit bedrijf toegetreden. Frederik Derks wilde stoppen met de smederij en overschakelen naar een winkelbedrijf, samen met zijn zoon Hendrik, in een pand even verderop. Frederik Derks en Egbert Schoenmaker trokken samen een tijdje zakelijk op totdat de winkel van Derks in 1924 of 1925 gereed was. De smederij werd vanaf dat moment voortgezet door Egbert Schoenmaker. In 1923 werd de houten wagenmakerij afgebroken en gebruikt voor een stenen uitbreiding van de smederij.
In de smederij werden paarden verlegd, hoepels getrokken, zeisen gehaard, enz.
Een nota uit 1941 vermeldt: een paard voor en achter verlegd Fl. 2,55. Daarbij paste men roodgloeiende ijzers op de paardenhoef waarbij een indringende rook vrijkwam en vervolgens werden die op de hoef gespijkerd. Het is meerdere keren voorgekomen, dat 's nachts uitgebroken paarden 's ochtends al bij de smederij stonden te wachten. Ze hadden last van doorgegroeide hoeven en wisten zelf de weg naar hun dokter wel te vinden.
Eikenhouten wagenwielen werden voorzien van een ijzeren band, een hoepel. Een hoepel mocht tot 2,5 cm krapper zijn dan de omtrek van het wiel. De hoepel werd onder dubbel vuur roodgloeiend gemaakt waarna hij om het wiel werd gelegd en met water werd afgekoeld en aldus vast om het wiel trok.
Een zeis werd uitgeklopt met een hamer om hem scherp te krijgen.
Tot in de late jaren '60 sierden nabij de smederij landbouwwerktuigen als hooischudders, maaibalken en gierketels soms nog het straatbeeld.
Van Smederij tot dierenspeciaalzaak.
Egberts zoon Henk Schoenmaker (*1923) kwam na het behalen van zijn diploma van rijks - gediplomeerd hoefsmid bij zijn vader in de zaak. De bedrijfsnaam veranderde daarbij in firma E. Schoenmaker en Zoon. Lange tijd werkten vader en zoon samen, tot in 1965, toen eerst vader Egbert op 8 september overleed en enkele weken later zoon Henk op 10 oktober.
De smederij werd door mevr. Schoenmaker - Heitink voortgezet met hulp van de personeelsleden Gerrit Jonker en Henk Eshuis en in 1968 definitief beëindigd.
Vader Egbert en zoon Henk waren in 1954 in een nieuw winkelpand annex woning aan de Almeloseweg 2 gestart met de verkoop van ijzerwaren en gereedschappen. Deze winkel nam mevr. J.H. schoenmaker - Schipper in 1965 onder haar hoede.
De 3e generatie Schoenmaker, zoon Dirk, heeft er in 1972 de huidige dierenspeciaalzaak van gemaakt onder de oude naam: firma E. Schoenmaker & Zoon.
January 25, 2018
|
Historisch Museum - Gert Pape
Geen opmerkingen:
Een reactie posten