In 1969 vierde Vriezenveen haar 600 jarig bestaan. Een speciaal benoemde commissie van een brede maatschappelijke samenstelling was belast was met het organiseren van een feestweek. Het was voor hen een actief jaar geweest met als eindresultaat een programma met activiteiten en festiviteiten van allerlei aard en voor elk wat wils. Het programma liep over de periode van 1 t/m 9 augustus 1969.
In 1969 zaten we midden in de tijd van de flower - power periode, een hippie cultuur, die uit Amerika was komen overwaaien. Meisjes droegen bloemetjesjurken en jongens hadden lang haar. Ze klitten samen in communes en waren bijzonder lief voor elkaar. Ze zwijmelden heerlijk weg in de roes van hasj onder het geluid van psychedelische muziek. Enkele uitingen waren ook langzaam tot Vjenne doorgedrongen maar dat werd niet begrepen door de oudere categorie. (langharig werkschuw tuig en bromnozems)
Vriezenveen was toen nog een eigen gemeente met 14.500 inwoners. De agrarische sector was toen nog sterk vertegenwoordigd en men streefde naar schaalvergroting. De melkfabriek (met fabriekspijp) aan Almeloseweg was er nog en er werd nog kaas en roomboter gemaakt.
Melkboeren, broodbezorgers, visboeren togen wekelijks door de straten om hun waren aan de man te brengen.
Christelijke partijen beheersten de lokale gemeentepolitiek. Er werd hard gewerkt aan nieuwbouwplannen om te voldoen aan de stijgende woningvraag van een groeiende bevolking. Een heet politiek hangijzer was de zondagsopenstelling van het in 1966 gebouwde 't Vjennebad. Kerken, jongerengroepen, Jan en alleman bemoeiden zich er mee. De bezetting van het zwembad op 3 augustus 1969 gaf een rel. Het kreeg aandacht in de landelijke media, van Hervormd Nederland, Het Vrije Woord, Dagblad van het Oosten, tot het Het Vrije Volk en andere regionale dagbladen. Op 7 augustus 1969 ontving de burgemeester een delegatie van jongeren en op 22 augustus 1969 bracht men dit onderwerp in de gemeenteraad.
En te midden van al dit tumult vierden wij in Vriezenveen ons 600 jarig feest.
Het grote klapstuk was de grote optocht op zaterdag 9 augustus 1969. De commissie had ruim van tevoren allerlei organisaties op cultureel, buurt - sport - of enig ander gebied als ook het bedrijfsleven opgeroepen om een bijdrage te leveren. Maandenlang waren allerlei organisaties en particulieren bezig geweest met de voorbereiding van iets of met het opbouwen van zogenaamde praalwagens. Het aantal aanmeldingen was overweldigend.
Door de commissie was een draaiboek voor de optocht samengesteld. Daarin stond de volgorde en nummering van de deelnemers aangegeven, de categorie waarin ze waren ingedeeld en waaronder ze meededen aan één van de te vergeven prijzen. De beginopstelling was aan de Kanaalweg. De route zou lopen over het Westeinde, Oosteinde en de Pollen. (Vån de brugge tot ån 'n Schipsloot) De hele optocht had een lengte van wel meer dan 1 kilometer. De Vriezenveense harmonie ging aan het hoofd van de optocht en nog enkele andere regionale muziekkorpsen waren over de lengte in de optocht ingedeeld.
Aan het 600 jarig bestaan van Vriezenveen was in de media ruime aandacht geschonken en eveneens aan de te houden grote optocht. Vooraf was al bekend dat deze kon rekenen op een grote publieke belangstelling. De afzonderlijke programma-evenementen werden iedere keer gepresenteerd onder het welbekende, luid schallende motto: 't Vjenne neugt oe. Die kreet dreunt nu, 50 jaar na dato, nog na en er wordt weer op die gong geslagen.
In afwachting van de optocht kwamen honkvaste bewoners nu toch allemaal langzaam uit hun huizen gekropen. Zij namen hun positie in en claimden hun eigen stukje straatkant. Velen hadden vrienden en bekenden van elders uitgenodigd. Dorpsgenoten buiten de route waren naar familieleden wonend aan de route uitgeweken Het aantal kijkers nam geleidelijk toe. De trottoirs begonnen al redelijk vol te raken. Later heb ik gehoord, dat het bezoekersaantal van buiten Vriezenveen werd geschat op ca. 35.000.
In kranten springt gelijk 't Vjenne neugt oe, groot - en vetgedrukt, duidelijk in het oog. Sommige kranten kiezen ervoor om Vjenne toch anders te schrijven, bijvoorbeeld als Viènne, naar fonetisch Frans.
De Commissaris van de Koningin in Overijssel jhr. mr. dr. O. F. A. H. van Nispen tot Pannerden gaf de officiële start aan het negen dagen durende feest van het 600-jarig bestaan van ons dorp. Onder het motto: 't Vjenne neugt oe is een feestprogramma samengesteld, dat klinkt als een klok, zo lees ik in een krant van 50 jaar geleden.
Het hele programma bestond uit 60 afzonderlijke evenementen: o.a. revue, optocht, voetbalwedstrijd FC Twente—Nederlands Militair Elftal, consumentenbeurs, lunapark, pluimveeshow, optreden artiesten in amusementshal, zwemwedstrijden, varkensfokdag, buurtkamp, vogelschieten, reünie oud-Vriezenveners, oriëntatierit, discobals, fotozoekwedstrijd, bejaardencongres, bromfietsbehendigheidswedstrijden, rundveefokdag, feestmarkt, parachutespringen, landbouwcongres, concours-hippique, beatfeest, kinderoptochten, viswedstrijd, kalverkeuring, tractorwedstrijden, kleiduivenschieten, sportevenementen, concert Amsterdamse Politiekapel, vuurwerk.
Het 600-jarig bestaan mag dan aardig zijn voor Vriezenveen, maar als oorzaak om de bloemetjes buiten te zetten, achtte men de voltooiing van de ruilverkaveling ook bijzonder belangrijk. Een proces dat zo'n 15 jaar heeft geduurd. De Vriezenveense ruilverkaveling is één der ingrijpendste, die in Nederland is uitgevoerd. Van rond 4400 hectare moest bijna 90 procent op de schop. Het heeft 33 miljoen gulden gekost. Voor de boeren resteerde nog een schuld van ƒ 1700,— per hectare. Bijna iedereen was het er wel over eens dat de boeren alleen door deze ingreep beter in staat zouden zijn in de toekomst het hoofd boven water te houden. In totaal zijn bij de ruilverkavelings -werkzaamheden 69 boerderijen verplaatst. Misoogsten waren voorheen niet zeldzaam omdat de grond uitgesproken slecht was. Het landschap maakte zo' n wilde indruk dat een functionaris van de Kon. Ned. Heidemaatschappij, die de ruilverkaveling uitvoerde, bij een inspectie uitriep: 'Hier zou je leeuwen, beren en tijgers kunnen verwachten.' Overal trof men dikke veenpakketten aan. Daarop kon het gewas onmogelijk welig tieren. En het grasland was bijzonder trapgevoelig, vooral bij wateroverlast. Daar zorgde het hoger gelegen Duitsland nogal eens voor. Op het veen is nu een zanddek aangebracht, waardoor de grond voldoende draagkrachtig is geworden voor mens, dier en werktuig. Honderden kilometers sloten zijn omgezet in uitstekende landbouwgrond. Er is 80 kilometer weg verhard.
Op dinsdag 5 augustus 1969 was er voor de senioren een gezellige middag georganiseerd in een grote feesttent die op het Manitobaplein stond. Rien van Nunen presenteerde vanuit die feesttent zijn muzikaal programma Breng eens een zonnetje.
Rien van Nunen was een landelijk bekende acteur, die de rol vertolkte van de vader in de ongekend populaire TV-serie Stiefbeen en Zoon. De andere rol, die van de zoon, werd gespeeld door Piet Römer. Deze speelde later de rol van politie-inspecteur Baantjer in de gelijknamige politieserie. Wat Swiebertje voor de kinderen was, dat was Stiefbeen en Zoon voor de volwassen mensen. Dat gold ook voor de Vjenneluie in die eindjaren 60.
In de tent waren naar schatting ongeveer 500 ouderen. Het mooie weer werd plotseling door een kort maar hevig onweer getroffen, die het feest van het 600-jarige bestaan letterlijk en figuurlijk even in het water liet vallen.
Een deel van een grote tent waarin de ouderen zaten, waaide weg. Een grote consumptiehal stortte gedeeltelijk in. Sommige mensen werden licht gewond door glasscherven en houtspaanders. Andere gewonden moesten even naar de ziekenboeg gebracht worden, maar daar werd de behandeling bemoeilijkt doordat deze ook voor een deel was ingewaaid. Nadat het onweer over was getrokken, werden de beschadigingen hersteld.
Het feest kon daarop worden voortgezet. Rien van Nunen heeft zijn programma: Breng eens een zonnetje af kunnen maken. Hij bevestigde daarmee het gezegde: Na regen komt inderdaad weer zonneschijn in ons Vjenne.
Nu vieren we weer feest in een heel ander Vriezenveen. In 50 jaar tijd is de samenleving enorm veranderd : de economische sector is fors gegroeid en arbeidsverhoudingen zijn anders komen te liggen. De mechanische wereld, eerder bediend en gecontroleerd door menskracht is nu grotendeels gedigitaliseerd. Op deze wijze is een geheel nieuwe vorm van industrie en dienstverlening ontstaan, de Informatie Technologie.
En ondertussen hebben we het goed gehad . De gemiddelde leeftijd voor mannen en vrouwen loopt op. De medische - en ouderenzorg is sterk verbeterd maar is haast onbetaalbaar (zegt men)
Destijds in 1969 was ik 18 jaar en stond aan het begin van mijn loopbaan. Nu 50 jaar later, na 47 arbeidsjaren, ben ik gepensioneerd.
Bij de viering van het 650 jarig bestaan van Vriezenveen laat ik mij graag verrassen door het programma van nu en stiekem maak ik dan een vergelijking met het verleden.
Ik hoop dat iedereen, zowel jong als oud, plezier mag beleven aan de viering van het 650 jaar bestaan van Vriezenveen. En mocht er een buitje vallen, weet dan: na regen komt zonneschijn, Rien van Nunen wist dat 50 jaar geleden ook al.
© Gert Pape
Geen opmerkingen:
Een reactie posten