dinsdag 4 februari 2020

De textielfabriek van Jansen en Tilanus is voor Vriezenveen van groot economisch belang geweest. De fabriek zorgde voor werkgelegenheid en gaf aan honderden huisgezinnen in Vriezenveen en omgeving een inkomenszekerheid. Een ansichtkaart die de geschiedenis van Vriezenveen weergeeft is dan ook nooit volledig zonder een fraaie foto van die imposante fabriek aan het Kanaal . Maar daar aan het kanaal is de Vjeanse textielindustrie niet begonnen.

In de 19e eeuw kende Vriezenveen meerdere adressen waar naast de hoofdactiviteit van landbouwer, winkelier of koopman, men als huisnijverheid het handmatig weven erbij deed.

Toen rond 1850 in Twente de eerste stoomweverijen in gebruik werden genomen, zagen enkele Vriezenveense handelaren in linnen daarvoor in eigen woonplaats ook wel mogelijkheden. Naast villa Engels, (Oosteinde 181) stonden in een gebouwtje een twintigtal handweefgetouwen, die bediend werden door vakbekwame arbeiders. 

Eigenaar van woning en handweverij was H.A. Engels. Hij bouwde in 1869, samen met zijn zwager C.J. Weitzel en Weicher Jansen, aan het kanaal een nieuwe stoomweverij. Jansen bracht voor de opstart van het bedrijf de grond met gebouw en machines in voor een bedrag van Fl. 30.000 Dat geld had deze moedige 22 jarige jongeman zelf niet maar leende hij van een vriend. Dat getuigt wel van veel vertrouwen van Jansen in het wel slagen van het project en tevens in het vertrouwen van die vriend in de capaciteiten van Jansen.

Een andere firmant was Johannes Leonard Lodewijk Tilanus, geboren te Amsterdam in 1847. Hij bracht middelen in met gelijkwaardig bedrag als Jansen. De stoomweverij groeide uit tot de overbekende fabriek Jansen en Tilanus dat 112 lang zou bestaan. Het bedrijf floreerde en was bovendien sociaal ingesteld en had een eigen zieken - en pensioenfonds.

In 1869 verbond Jansen en Tilanus zijn eigen naam aan de productie van kleding en ondergoed en bouwde hiermee grote naamsbekendheid op. In 1926 telde de fabriek 1000 weefgetouwen en waren er 1150 werknemers. In 1958 moest het bedrijf de katoenweverij sluiten. In 1981 moest Jansen en Tilanus, in navolging van vele andere Twentse Textielfabrieken, haar deuren sluiten, wegens de productie uit vele lage lonenlanden.

Het Historisch Museum Vriezenveen heeft een eigen textielafdeling . Hier wordt u in woord en beeld geïnformeerd over de Vriezenveense textielindustrie, Jansen en Tilanus en andere textielfabrieken. Het museum beschikt tevens over een indrukwekkende collectie brei- weef- en naai- machines die allemaal nog werken.



2 opmerkingen:

  1. Familie van mij heeft er gewerkt.
    Mooi verhaal.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Mijn vader, moeder en oudste zus werkten er. Mijn vader werd in de criisjaren ontslagen en is toen een kruidenierszaak begonnen.

      Verwijderen

Als 't vlammetje dooft in 't hoofd

Hij vecht voor het behoud van zijn memorie, vreest nog meer het verlies van eigen historie, steevast en heel stellig blijft hij ontkennen da...