Het is zeker een
indrukwekkend gebouw: het Belmond Grand Hotel Europe in Sint Petersburg.
Groots, imposant en pompeus, met een lange inpandige wandelgalerij. Het hotel
heeft drie etages met in totaal enkele honderden gelijke ramen. Het oogt en
ademt geschiedenis; een status van de macht van het kapitaal, koninklijk, of in
dit geval tsaristisch. Vriezenveen staat bekend om zijn zakelijke geschiedenis
met het Russische Sint Petersburg. Vriezenveense kooplieden (Rusluie) vestigden
zich er en wisten zich er enkele eeuwen te handhaven. Die geschiedenis heeft
sporen nagelaten, zowel in Vriezenveen als in Sint Petersburg.
Mocht u ooit van
plan zijn om de boeiende, voormalige Russische hoofdstad te bezoeken dan kunt u
verblijven in het Belmond Grand Hotel Europe. Op mijn beeldscherm kijk ik naar
een foto van het hotel, op de site van een bekend Nederlands boekingskantoor.
Ik zie ook het adres van het hotel; Michailovskaya Ulitsa, 1/7, Sint
Petersburg. Dat is precies op de hoek met de Newski Prospect. Ik vergelijk de
foto en het adres met de afbeelding en beschrijving in het boek "Graven in
Vriezenveens verleden" (Hosmar 1981). Het is verbazingwekkend; de adressen
en afbeeldingen zijn hetzelfde. Hotel Europe bestaat nog steeds en ook nog in
hetzelfde pand.
Maar weet u wel,
dat dit hotel ooit is opgestart door een Vriezenvener en dat nu al weer 142
jaar geleden? Hendrik Smelt, geboren te Vriezenveen op 1 mei 1802, was een
mannetjesputter, uit zakelijk oogpunt bezien. Hij was een jongeman van 21 toen
hij vertrok naar Sint Petersburg en daar in dienst trad bij de firma Smelt,
Engberts & Co. Hij ontpopte zich tot een echte ondernemer, een vernuftig en
gewiekst zakenman die bij de Nederlandse kooplieden en ook bij de Russen
respect afdwong.
Als jonge
zakenman van 23 jaar gaf hij in 1825 opdracht tot het bouwen van een villa op
de hoek van de Newski Prospect en de Michailovskaya. Die villa werd in 1872
door zijn zonen Egbert Eduard en Frederik Egbertus verbouwd. Het werd meer dan
drie keer zo groot en zij vestigden er het Hotel Europe, met 268 kamers voor
454 gasten. Het hotel groeide uit tot een klassehotel met kamerprijzen die
alleen voor kapitaalkrachtige personen waren weggelegd. De zonen waren echter
niet zo betrokken bij het hotelleven en lieten het beheer over aan een rus. Zij
starten binnen de bestaande familieonderneming F. Smelt & Co, een warenhuis
Gwostiny Dwor, aan de Newski Prospect.
Hendrik Smelt
keerde in 1865 terug naar Vriezenveen waar hij in 1877 overleed, 75 jaar oud.
In 1917 kwam voor de Rusluie de grote ommekeer: de Revolutie. Bij het hotel was
hevig gevochten en het was zwaar beschadigd. Aanvankelijk bleven de nazaten nog
in Sint Petersburg maar ze keerden in 1920 met de "Lingestroom" behouden
terug. De banksaldi van het hotel werden geblokkeerd en het eigendom verviel
aan de Staat. Enkele leden van het ruime nageslacht van Hendrik Smelt besloten
te blijven. Van hen heeft men nooit meer iets gehoord. Van een ander lid is
bekend, dat hij, eens zo rijk en nu totaal berooid, in 1918 van ellende in Sint
Petersburg stierf aan ondervoeding.
Gert Pape
Historisch
Museum Vriezenveen
Geen opmerkingen:
Een reactie posten