Links gemeentehuis Rechts: Middenschool (oudste school van Vriezenveen)
Hasselt is een mooi oud Hanzestadje in de kop van Overijssel. We woonden daar van 1976 tot 1981. Enkele huizen verder woonde Frans Harwig. Zo af en toe spraken we elkaar, een enkele keer gingen wij bij elkaar op visite of ontmoetten elkaar op vergaderingen. Ik kan mij niet herinneren dat Frans en ik ooit diepgaand over de Vjeanse historie gesproken hebben. Frans was een lange, statige en vriendelijke man. Als hij sprak dan klonk daar altijd een vaste overtuiging in door, die van zijn eigen gelijk, zoals een onderwijzer dat doet tegen zijn leerlingen. In 1981 vertrokken wij uit Hasselt en daarmee verdween Frans uit mijn wereld.
Wie schetst mijn verbazing, toen mij onlangs bleek dat Frans altijd zeer geïnteresseerd was in de Vriezenveense geschiedenis. Deze in Den Hulst geboren man was zelfs vanuit zijn woonplaats Hasselt nog dienstbaar aan de Vriezenveense geschiedschrijving. De liefde van Frans voor 't Vjenne lag bij zijn voorgeslacht. Zijn voorvaderen bekleedden gedurende een ruime eeuw een bijzondere positie in ons dorp.
De familie Herrewigh (Harwig) is van oorsprong Duits. Op 14 september 1677 liet Johannes Herrewigh zich vanuit Gotha (Thuringen) als schoolmeester inschrijven te Amsterdam. Korte tijd daarna ging hij naar Vriezenveen om daar secretaris, schoolmeester en verwalter of procureur (schoutvervangend rechter) te worden. Zijn eerste vrouw Jenneken Swams overleed in 1685 te Vriezenveen en twee jaar later hertrouwde hij te Vriezenveen met Maria Magdalena Boudens uit Kampen. In 1696 droeg hij het schoolmeesterschap over aan zijn zoon Adolph Hendrik en deze werd weer opgevolgd door kleinzoon Gerhardus (periode 1758-1800).
Het schoolonderwijs te Vriezenveen werd zo gedurende een periode van ruim een eeuw gedomineerd door de familie Harwig (1684-1800).
Het geslacht Harwig heeft in de 19e eeuw Vriezenveen verlaten en vestigde zich in Den Ham. Opvolgende generaties waren daar zelfstandige ondernemers (koopman, winkelier, kastelein en logementhouder). Restaurant Harwig te Den Ham is tot op heden nog een bekende lokaliteit in de omgeving.
De stichting achter de Vriezenveense kroniek: "Ken uw dorp en heb het lief" merkte dat het boek een namenindex ontbeerde. Een dergelijke index zou de toegankelijkheid van het boek aanzienlijk vergroten. Frans onderkende dit en maakte een namenindex voor eigen gebruik. Deze index werd later gedigitaliseerd en vervolgens digitaal ter beschikking gesteld aan de bezitters van het boek.
Onderzoek naar je roots kan je zomaar verleiden liefde en verbondenheid te voelen voor een plaats zonder dat je er zelf ooit hebt gewoond. Fans leverde daarvoor het bewijs. Frans Harwig is in 1926 te Den Hulst (gemeente Nieuwleusen) geboren en is overleden in 2012. Hij is begraven in zijn woonplaats Hasselt.
