donderdag 11 mei 2023

Parkinson en dromenland

 


Mijn zoektocht naar mooi dromenland
blijkt vaak fantasie, die al voortijdig strandt
ik ontbeer aldus mijn begeerde slaaptoestand.


Mijn biologische klok, ‘t ritme van dag en nacht
is danig verstoord, is vervallen tot een bittere klacht. 
Lig ik net in bed, voelt 't gelijk al niet goed 
louter ellende, ‘k weet niet waar ik ’t dan zoeken moet. 


Want hoe ik mij in 't bed ook vlij, ontspan of strek 
Ik ben niet blij, heb veel pijn in rug en nek 
pijnlijk kromtrekkende tenen, zere benen, 
’t hart bonst, bloed dat gonst, ’t is allemaal niet gezond.

Vlagen van verwarde negatieve gedachten 
Kan ik in benarde nachten zeker wel verwachten
Onverhoeds maken zij ongewild met kille stille kracht 
op mijn mentale stabiliteit dan onbarmhartig jacht. 

Achter de dichtgeknepen en toegesloten ogen 
blijft mijn mentaal vermogen ook niet onbewogen 
voelt de opgebroken geest zich als een opgejaagd beest. 

Een naar onpasselijk en onmenselijk gevoel,  
brandt in mijn brein, wil meer, ja ook mijn lijf  
tot ik onder dat venijn haast totaal verstijf. 

Is dit een straf, ik wil ik hier per direct vanaf,
wild gooi ik beklemmende dekens opzij,
In de hoop dat ik mij van dat ellendige bed 
en die plotse paniek nog enigszins bevrij. 

 Ik verduur dan machteloos enkele moeitevolle uren 
en ga naar beneden waar eenzaam verder wordt geleden,
‘k schuifel, slof en sleep mij gekromd al prevelend voort,
in de vaste hoop en de verwachting,
dat God  naar mij omziet en mijn smeekstem hoort


 

donderdag 27 april 2023

Oudewegsbeek - over een sloot die geschiedenis schrijft

 


Onlangs zocht ik naar een adres in het zuidelijk buitengebied van de voormalige gemeente Vriezenveen, nu Almelo. Ik raadpleegde daarvoor digitaal beschikbare topografie. Inzoomend voor meer details doemde er een zwarte streep op, die de Almeloseweg kruiste en die voorzien was van de naam "Oudewegsbeek".  Die was mij geheel onbekend.  Een beek? vroeg ik mij af. Niks geen beek, geen kenmerkende meanderende kronkelingen van een beek, die zelf zijn richting zoekt. Ik was verrast over de naamgeving en ook verbaasd want deze zogenaamde beek kan niet meer zijn dan een rechte sloot onder beheer van het waterschap.  Deze moet in/na de tijd van de ruilverkaveling gegraven zijn en men heeft er kennelijk een historische waarde aan willen toekennen. 

Professor H. Entjes deed onderzoek naar de Vriezenveense historie. Hij vatte de verplaatsingen van Vriezenveen samen in tijdfases:  

"Omstreeks 1670 woonde de helft van de Vriezenveense bevolking nog aan de Buterweg, ongeveer 1000 meter ten zuiden van de Dorpsstraat. Tot 1666 stond daar in ieder geval een kerk. Uit bodemvondsten kan worden afgeleid dat de bewoning aan de Buterweg zo' n tweehonderd jaar vroeger een aanvang had genomen en dat daarvoor het dorp langs de Oudeweg lag, weer 1000 meter zuidelijk van de Buterweg. Dat wil zeggen dat Vriezenveen tot ongeveer 1450 aan de Oudeweg lag en van 1450 tot 1650 aan de Buterweg gezocht moet worden. Na 1666 is de situatie van Vriezenveen niet meer veranderd. 


 Onlangs zag ik op TV Oost een film over het oude Twentse leven. De film toonde beelden uit de vorige eeuw van een overstroming in Almelo waar men toen met bootjes door de nu nog bekende winkelstraten voer. De  beelden werden toegelicht en gezegd werd, dat van de Twentse steden Almelo het laagst lag en er daar vroeger dan ook wel vaker overstromingen voor kwamen.

Vriezenveen heeft in haar geschiedenis zelf ook een lange strijd gevoerd tegen het water en heeft zich maar moeizaam ontworsteld aan de immer drassige moerasgrond. 

Op een digitale topografische kaart kan worden ingezoomd op jaartal. Zo kan worden vastgesteld, dat begin 1800 er vanuit noordoostelijke hoger gelegen gebied een aantal stromen/beken richting Almelo - Vriezenveen voerden. Dat zijn/waren de Hollander Graven, de Friesen Aa, Wetering en de Oudewegsbeek. Deze zijn  vroeger naar alle waarschijnlijkheid medeoorzaak geweest voor hoog water of overstromingen in het gebied van Vriezenveen/Almelo.

Uit open internetonderzoek blijkt, dat de huidige Oudewegsbeek begint en haaks staat op de Oude Schipsloot die parallel aan de Walstraat loopt.  Vervolgens loopt hij langs de zuidkant van de Fayersheide, kruist de  Oosterweilandweg, Almeloseweg, het Lateraalkanaal, de Aadorpweg en eindigt bij het kanaal Almelo - De Haandrik. De Oudewegsbeek maakt deel uit van de oppervlakte-waterhuishouding en heeft een sterk drainerende werking. In de beek zijn ook enkele stuwen aangebracht.

Het is toch opmerkelijk hoe een gewone en bij velen onbekende sloot appelleert aan onze kennis van de Vjeanse historie.


maandag 27 maart 2023

Het Bed


Ons leven kent één uniek fenomeen 
daar kan echt niemand ooit omheen.
Het is maar dat u daar even goed op let:
dat is ongetwijfeld en algemeen erkend,
onbetwist heel zeker toch wel het bed.

 

‘s Avonds laat is men moe en afgemat,
van ‘t werk en de verrichte inspanning zat,
en geleidelijk door de slaap overmand
vlucht men dan vermoeid in ‘t lokkend ledikant.

 

Lief hebben zij voor de nacht, beiden bewust
elkaar een welgemeende goedenacht gekust
dat hen genoeglijk in een geriefelijke slaap sust.

 

In ‘t  heilzaam donker van die nacht
ontvangt lijf en geest hernieuwde kracht
voor’ t werk dat morgen weer op hen wacht.

 

Een-derde-deel van heel onze levenstijd
zijn wij aan ‘t ons toegewijde bed wel kwijt.

 

Waar wij zijn of waarheen wij ook gaan
Wij zeulen, ach wel nee, dat bed nooit met ons mee.
Als vanzelfsprekend nemen wij gemakkelijk aan,
dat elders er altijd wel een bed voor ons klaar zal staan.

 

Ik mocht eens van mijn moeder horen,
dat ik ook gewoon in bed ben geboren.
Het schiet mij trouwens nu ook weer te binnen
dat ik het bed wel altijd ben blijven beminnen.

 

Een goede nachtrust is voor iedereen een must
die nachtrust is pas puur met een duur van zo’n 8 uur
maar menig keer als ik de 5 uur nog niet haal
is dat wel een feit, waar ik dan vreselijk van baal.

 

Maar hopelijk leg ik mij eens moe, oud en der dagen zat,
d
an voor eens en  voor altijd in een voor gespreid bedje,
heel dankbaar en volledig voldaan, voor immer plat.



zondag 25 december 2022

Kerst en Oud en Nieuw 2022

 


Kerst en Oud en Nieuw
is niet nieuw maar ook niet oud;
‘t is de weemoed van ’t verleden
die je stil meeneemt in ’t heden
of je nu jong bent of stokoud.

Ben je ‘t vertrouwen in de tijd even kwijt,
als jouw leven zich vult met ongeduld,
dan weet je eigenlijk niet goed
hoe het nu werkelijk verder moet.

Voel jij je in ‘t heden verloren,
kan ‘t verleden jou niet meer bekoren,
dan overzie je waarschijnlijk niet 
wat de toekomst jou nog biedt.

In deze tijd van Kerst, Oud en Nieuw en Corona,
van Oekraïne tot aan Poetin en tot Parkinson
een tijd waarin 't licht wel lijkt te zijn gebonden
klinkt en kreunt een klacht uit vele monden:
"och geef toch weer een beetje meer zon"

Het is de alom wijd en zijd gehoorde bede
om echte verlossing en van wereldvrede.

In onze onrustig en zo roerige tijd,
een wereld, die in zond' en schuld ligt verloren,
wordt Jezus als de Verlosser
dan opnieuw voor ons geboren.

Hoe en wat er dan verder gebeurt,
dat wordt voor iedereen 
weer anders ingekleurd,
houd moed, hoop doet leven,
vertrouwen, heil en  zegen,
zij u van God gegeven.

maandag 12 december 2022

Boek: De historie van 't Vjenne in hedendaagse columns

Van 2017 tot 2022 schreef ik 83 columns voor het Historisch Museum Vriezenveen. Deze werden gepubliceerd in weekkrant: De Week van Twenterand. Deze heb ik gebundeld in een boek. Verkrijgbaar bij:
* Museum Vriezenveen, Westeinde 54 te Vr-veen,
* of te bestellen via e-mail: gertpape@gmail.com

Prijs € 17,50

In november 2017 werd ik gevraagd om voor het Historisch Museum columns te schrijven voor publicatie in De Week van Twenterand. Ik stemde toe. Korte tijd daarna werd ik tevens redactielid van Waver 't Vjenne. Voor het schijven van een historische column heb je allereerst feitenkennis nodig. Die feiten liggen vast en zijn al eerder door anderen opgetekend. In de columns worden die feiten, zo mogelijk geactualiseerd. Bij een hernieuwde beschrijving kunnen er verbanden worden gelegd om het verleden tegen het licht te houden van de hedendaagse realiteit. Gevestigde meningen kunnen in verloop van tijd veranderen en leiden en tot andere conclusies. Al schrijvende leerde ik zelf ook meer van de Vjeanse historie. Het behouden van historie noodzaakt tot het blijven herhalen van die verhalen en het doorgeven aan een volgende generatie. 

Een historische column mag geen koude kale opsomming zijn van opvolgende feiten. Dat lijkt mij niet zo aantrekkelijk voor de lezer. Ik probeer de geschiedenis zo veel mogelijk verhalend te vertellen. Ik stop er, als dat kan, ook wat van mijn eigen  gevoel in zonder daarbij teveel moraliserend te willen zijn. De gekozen onderwerpen van de columns werden mij niet aangereikt maar zijn een persoonlijke keus, voortgekomen uit het lezen van de historie of uit de actualiteit van de dag. Maar na vier jaar zoeken raak je dan toch wel een beetje verzadigd. Dat was voor mij reden om begin dit jaar de frequentie van de column  flink naar beneden bij te stellen.

maandag 14 november 2022

De (drugs)verloren zoon.


Hij schaamt zich nu nog het meest
hoe hij toen leefde als een beest,
kan niet begrijpen hoe hij destijds was,
liep met jan en alleman uit de pas.


Tegen iedereen ging hij te keer,
negeerde elk goedbedoeld tegenweer,
haast dagelijks ging hij wel uit zijn dak,
aan heel de wereld had hij hartgrondig lak.

Hij blowde en hij spoot en snoof
voor waarschuwingen was hij doof.
Hij gapte, roofde en hij bedroog
om maar aan die vermaledijde drugs te komen.
0
Hij kwam steeds meer alleen te staan
en ook dat leven kon hij helemaal niet aan
Hij zag tenslotte zichzelf wegkwijnen
vreesde voorgoed uit de tijd te zullen verdwijnen.

Besmeurd en stinkend lag hij in de goot
mensen liepen met een hele grote boog
om hem heen en allemaal lieten zij hem alleen
niemand zit toch immers met zo'n junk omhoog.

Zelfs een huisarts ging aan hem voorbij
die zag hem wel maar toonde totaal geen medelij
zat maar wat schichtig om zich heen te kijken
om hem vlug en mogelijk ongezien te ontwijken.

Hetzelfde overkwam hem met zijn eigen predikant,
die had aan druggebruikers sowieso al het land
eerdere gesprekken hadden de dominee geleerd
dat de man zich van zijn foute leven niet had afgekeerd.

Een oude boerin kwam voorbij en zag hem aan,
haar gemoed schoot vol en zij was direct met hem begaan,
met paard en wagen bracht zij hem over naar haar boerderij
waar zij hem liefdevol verzorgde en tussen schone lakens lei.

Wekenlang is zij niet van hem geweken
zonder haar hulp zou hij zeker zijn bezweken,
door haar beleid van naastenliefde en puur menselijkheid,
raakte hij, al was het moeilijk, maar toch voorgoed….
zijn verslaving kwijt.

Soms komt er hulp uit niet verwachte hoek
dat lees je dan wel eens in een imponerend boek.
Al is er nog maar een sprankje van leven
 zo’n stakker mag je toch niet gewoon opgeven.

Maar wat hebben u en ik hiervan dan nu geleerd
wat hadden wij gedaan
als wij hem daar toen waren gepasseerd……….?