zaterdag 10 februari 2018

Nazaat Rusluie wint Honya-Taisho literatuurprijs


In mijn krant van zaterdag 13 januari 2018 staat een berichtje, waarin de naam Toon Tellegen voorkomt. “Hé, waar heb ik die naam toch eerder gehoord?” vraag ik mij af. Het Historisch Museum Vriezenveen en het kwartaalblad Waver 't Vjenne van de Vereniging Oud Vriezenveen verschaffen mij het antwoord.

Toon Tellegen, de kinderboekenschrijver, heeft in het verre Japan, met het boek Het verlangen van de egel de Honya Taisho prijs gewonnen, het beste boek in de categorie buitenlandse literatuur. Hij is de eerste Nederlander die in dat land van de rijzende zon zoveel eer krijgt toebedeeld. Het boek is daar een regelrechte bestseller. Het is een kinderboek waarvan er in Japan in korte tijd al meer dan 135000 zijn verkocht. Toon is echter ook nazaat van de Vriezenveense ondernemer en koopman G.J. Egbert Engberts, die in 1865 naar St. Petersburg vertrok.

Toon Tellegen studeerde geneeskunde te Utrecht, was drie jaar arts in Kenia en vestigde zich daarna als huisarts te Amsterdam. Hij schreef gedichten en ging later verhalen schrijven voor kinderen. In 1984 verscheen zijn eerste kinderboek. Vooral zijn dierenverhalen rond de mier en de eekhoorn zijn erg geliefd en worden ook door volwassenen graag gelezen vanwege de amusante, bizarre situaties en filosofische diepgang. Een gevierd en gelauwerd schrijver met meerdere bekroonde boeken.

Toon Tellegen en zus Adinka, zijn de samenstellers van een boek met memoires van hun grootvader Egbert Engberts.
Egbert’s dochter, Nina Tellegen-Engberts, heeft nog net op tijd die aantekeningen van haar vader Egbert uit 1929 weten te redden. Haar zoon Toon - en dochter Adinka Tellegen hebben in 2004 de aantekeningen uitgewerkt en gebundeld in een boek onder de titel: Herinneringen aan Rusland. Een waardevolle bijdrage aan de geschiedenis van het wel en wee van de Vriezenveense Rusluie.

Het boek is nog steeds te koop. In het Historisch Museum Vriezenveen is bovendien meer informatie over de handel met Sint Petersburg en het geslacht Engberts aanwezig en dat wordt daar met mooie foto's ondersteund.

De lijn van succesvol ondernemer naar succesvol schrijver is te volgen via http://www.vriezenveners.nl/genealogie, en verloopt als volgt: Gerhardus Johannes Egbert Engberts geboren in 1835 te Vriezenveen krijgt in 1875 in St. Petersburg onder andere zoon Egbert Engberts, die na de Russische revolutie in 1917 vluchtte, nog kort in Mon Repos te Vriezenveen woonde (naast de Hema), vervolgens naar Leiden vertrok en daar in zijn notities de basis legde voor het boek “Herinneringen aan Rusland”. Zijn dochter Nina trouwde met de arts Adrianus Antonius Otto Tellegen. Nina en Adrianus kregen twee kinderen, Adinka en Toon. Toon de arts en kinderboekenschrijver.

Gert Pape, Historisch Museum Vriezenveen.

vrijdag 9 februari 2018

20180210 Thierry Baudet - Forum voor democratie…..?



Demos is volk en Cratos is macht
die twee tot één macht samengebracht
onder één dak, dat levert met enig gemak
voor heel ons volk en vaderland,
een gerespecteerde heersende macht
waarmee we zo maar zijn beland
in ons politiek zo democratisch mogelijk Nederland.

Fraai formulerend lullend fenomeen Thiery Baudet
heeft gisteren in verbaal verwoord gedrag,
gemerkt , dat hij nog wel heel veel leren mag
en zichzelf zodoende mooi te kakken heeft gezet
in het eerste grote verkiezingsdebat. 



Door anderen zo listiglijk bewust uitgelokt
werd hij tot het uiterste opgefokt.
Dat trucje had hij nog niet verstaan
maar is toen helemaal uit zijn plaat gegaan. 

Wat was er dan eigenlijk aan de hand?
In heftig, en nu in on - geaffecteerd gebral
gaf hij de aanzet tot eigen politiek verval.
Erg heftig en geëmotioneerd heeft hij gereageerd
op valse uitspraken, althans door hem beweerd.

Je mag je toch verzetten
als je (vals) wordt beschuldigd?
Dat maakt politiek helemaal niets uit,
hij heeft politiek gezien gans incorrect gereageerd
waardoor de kiezer zich nu tegen hem keert.
Nu wordt een ander politiek kopstuk
in plaats van hem, als winnaar
van dat debat gehuldigd.

En dat Forum voor Democratie……
nou ja......

dat komt er volgens mij ook nie……!

zondag 4 februari 2018

De oude smederij Schoenmaker






In het centrum van Vriezenveen staat een markant en fraai gerestaureerd pand, Westeinde 26, nu in gebruik als woning.  Eens was in dit nu 152 jaar oude pand, gedurende een periode van 105 jaar, een smederij en wagenmakerij gevestigd.


In 1865 liet Frederik Derks een smederij bouwen. In 1923 is Egbert Schoenmaker tot dit bedrijf toegetreden. Frederik Derks wilde stoppen met de smederij en overschakelen naar een winkelbedrijf, samen met zijn zoon Hendrik, in een pand even verderop. Frederik Derks en Egbert Schoenmaker trokken samen een tijdje zakelijk op totdat de winkel van Derks in 1924 of 1925 gereed was. De smederij werd vanaf dat moment voortgezet door Egbert Schoenmaker. In 1923 werd de houten wagenmakerij afgebroken en gebruikt voor een stenen uitbreiding van de smederij.


In de smederij werden paarden verlegd, hoepels getrokken, zeisen gehaard, enz.

Een nota uit 1941 vermeldt: een paard voor en achter verlegd Fl. 2,55. Daarbij paste men roodgloeiende ijzers op de paardenhoef waarbij een indringende rook vrijkwam en vervolgens werden die op de hoef gespijkerd. Het is meerdere keren voorgekomen, dat 's nachts uitgebroken paarden 's ochtends al bij de smederij stonden te wachten. Ze hadden last van doorgegroeide hoeven en wisten zelf de weg naar hun dokter wel te vinden.

Eikenhouten wagenwielen werden voorzien van een ijzeren band, een hoepel. Een hoepel mocht tot 2,5 cm krapper zijn dan de omtrek van het wiel. De hoepel werd onder dubbel vuur roodgloeiend gemaakt waarna hij om het wiel werd gelegd en met water werd afgekoeld en aldus vast om het wiel trok.
Een zeis werd uitgeklopt met een hamer om hem scherp te krijgen.

Tot in de late jaren '60 sierden nabij de smederij landbouwwerktuigen als hooischudders, maaibalken en gierketels soms nog het straatbeeld.

Van Smederij tot dierenspeciaalzaak.
Egberts zoon Henk Schoenmaker (*1923) kwam na het behalen van zijn diploma van rijks - gediplomeerd hoefsmid bij zijn vader in de zaak. De bedrijfsnaam veranderde daarbij in firma E. Schoenmaker en Zoon. Lange tijd werkten vader en zoon samen, tot in 1965, toen eerst vader Egbert op 8 september overleed en enkele weken later zoon Henk op 10 oktober.

De smederij werd door mevr. Schoenmaker - Heitink voortgezet met hulp van de personeelsleden Gerrit Jonker en Henk Eshuis en in 1968 definitief beëindigd.

Vader Egbert en zoon Henk waren in 1954 in een nieuw winkelpand annex woning aan de Almeloseweg 2 gestart met de verkoop van ijzerwaren en gereedschappen. Deze winkel nam mevr. J.H. schoenmaker - Schipper in 1965 onder haar hoede.

De 3e generatie Schoenmaker, zoon Dirk, heeft er in 1972 de huidige dierenspeciaalzaak van gemaakt onder de oude naam: firma E. Schoenmaker & Zoon.


January 25, 2018
|
Historisch Museum - Gert Pape  

woensdag 31 januari 2018

20180201 knipoog naar kakofonie van meningen en communicatie

Ja, er is tegenwoordig wel enige moed voor nodig
om te zeggen wat je oprecht en werkelijk denkt
terwijl je merkt, dat daaraan bijna niemand 
ook nog enige serieuze aandacht schenkt.

Bijna niemand is er, die jouw standpunt deelt
en jouw mening die ander al gauw verveelt.
Jij voelt je dan genegeerd en wat geïsoleerd
alleen met maar weinig medestanders om je heen.

En in een wereld van meningen  overvol
raak ik verward, ja word ik horende dol!
Wijs geachte heren gaan tegen elkaar te keer
creëren onparlementair een politiek geladen sfeer.

Wij mensen, moeten toch maar eens leren
een ander om zijn mening beter te respecteren.
Die ander kan met zijn visie jou verrijken
nog eens kritisch naar je eigen standpunt te kijken.

Wederzijds respect, jouw mening en een anders tegenweer
vormen samen de publieke communicatieve relativiteitsleer.
Communiceren  is meer dan alleen mooie woorden produceren
om zodoende een ander in te pakken en te imponeren.

Ik heb een eigen mening maar luister graag naar een ander
houd daarmee open, dat ik mogelijk alsnog van mening verander;
persoonlijke meningen houden in dit open communicatieve land
nu eenmaal niet voor altoos stand, leve het praatgraag Nederland.

Straks zijn er verkiezingen voor de gemeenteraad
't zal mij benieuwen hoe de communicatie dan gaat.
Men drukt een gemaakte keus 
als de verkoren politieke leus 
op een pamflet 
van minstens één A-viertje
bedrijft alzo dan politiek 
in een stief kwartiertje,
ach, een kniesoor die daar nog op let.

maandag 29 januari 2018

20180124 tuinfluiter Chatrou van wereldformaat

Voor wie van fluiten houdt. Ik heb een nieuwe tuinfluiter ontdekt; en wel enig in zijn soort. 

Het buitenfluiten is uit. Fluiten op straat hoor je nog amper. Ik lees dat er een maatschappelijke afkeuring bestaat tegen het fluiten op straat. Men associeert dat met een vrouw- onvriendelijke bejegening. Een onzinnige bewering van vermeende kenners die  hun eigen haantjesgedrag niet kennen. Als ik mijn "Badinerie" al fietsende fluit heb ik geen andere bedoeling dan de muziek te eren en vrouwen kunnen veilig over straat.

Ik lees dat Geert Chatrou uit Rotterdam wereldkampioen kunstfluiten is. Alles wat er uit zijn mond komt is fenomenaal.  Ik wist dat niet, ik ken hem niet en heb hem nog nooit horen fluiten. Dus maar even in het internet gedoken en even aan dat fluiten geroken. Niets teveel gezegd.  Ik adviseer deze tomeloze tuinfluiter om toch maar niet buiten te gaan fluiten omdat hij daarmee al het verkeer van verbazing ontregelt.

Hij heet een kunstfluiter te zijn. Een woord waaraan verschillende betekenissen zijn te ontlenen. Kunst als  nep om het van echt te onderscheiden of de Kunst van een bovenmatige muzikale prestatie. 
Hij concerteert met orkesten en brengt met frivole klanken van Hongaarse Csardas het publiek tot verbazing. Geen klassiek stuk zo moeilijk of hij kan het wel aan. Hij was te gast in het programma podium Witteman . Hij vertelde dat hij een aangeboren talent heeft waardoor hij anders fluit dan de meeste mensen.  Hij gebruikt amper zijn tong maar hoofdzakelijk zijn keel om die veelheid  aan klinkende klanken te kunnen produceren. Hij vergeleek dat met een merel bij wie je de keel zo ziet bewegen als hij zo uitbundig fluit.

Wereldkampioen of niet hij kan er alleen niet van leven en heeft er wel een baan naast. 
Het is wel kunst met een hoofdletter K met een lokaal bereik aangeduid een L , namelijk die van liefhebber,  je moet er wel  van houden . Het blijft uiteindelijk dan toch maar ……..gewoon Kunstfluiten.

woensdag 27 december 2017

Het verhaal achter een vluchteling


Een man van middelbare leeftijd, onmiskenbaar van buitenlandse origine, is volledig geïntegreerd in Nederlandse samen-leving. Hij woont al geruime tijd er in ons land. Maar wie kent zijn verleden, dat hij met zich meedraagt…....? 

Op een donkere dag voor kerstmis, sprak ik enkele jaren geleden ambtshalve met een man, die verdacht werd van een bepaald feit. Hij was Irakees en al jaren legaal in Nederland.

De man zit voorovergebogen op een stoel, zijn ellebogen rusten op zijn knieen en met beide handen ondersteunt hij zijn het hoofd. Hij maakt een desolate indruk en zit voor zich uit te mompelen. Hij is zichtbaar overstuur. Ik ben ruim bekend met het creatieve theatrale gedrag van verdachten en ben niet onder de indruk van zijn meelijwekkend gedrag . Even later besef ik dat zijn aanhouding wel degelijk angst bij hem oproept, gelet op ervaringen uit het verleden.


De vluchteling en zijn verhaal …….en zijn trauma
In de kuststreek van Zuid Irak (kuststreek) woont een redelijk grote geloofsgemeenschap van baptisten. Of “woonde” moet ik eigenlijk zeggen. Deze geloofsgemeenschap houdt zich voor een aanzienlijk deel bezig met de goudhandel. Dat vak hebben ze vroeger geleerd van de Joden. Dit beroep wordt van vader op zoon overgedragen. Zijn opa had het aan zijn vader geleerd en hij had het van zijn vader geleerd en nu leert hij het weer aan zijn zoon. In Irak volgde hij 6 jaar de basisonderwijs, daarna 6 jaar voortgezet onderwijs. Daarna ging hij in de zaak van vader gaan werken. Als hobby heeft hij daarnaast 6 jaar Engelse literatuur gestudeerd aan de universiteit van Basra.

Maar toen begon de oorlog met Perzië (Iran) Hij moest het leger in en heeft twaalf jaar gevochten in die oorlog. Zijn vrienden die met hem in de oorlog waren zijn allemaal dood. Hij vroeg zich af waarom hijzelf niet dood was en waarom hij het wel had overleefd. Tijdens het heftige verhaal sprong hij op vanuit zijn stoel en trok zijn broekspijp omhoog. Hij wees een plek aan waar ik een rond litteken kon zien met een doorsnee van ca. 3 a 4 cm. Het duidelijk een litteken van een kogelwond. Vervolgens trok hij zijn overhemd omhoog tot onder de kin en toonde een soortgelijk litteken op een plek, net boven het hart.
Hij wees de plek aan zei terwijl er tranen over zijn wangen rolden: “Ik had dood moeten zijn”
Na de oorlog kwam de verharding, verdrukking en vervolging van de christenen/baptisten. Gezinnen werden thuis overvallen, mannen vermoord en de vrouwen verkracht. Dit noopte hem ertoe om zijn huis, zijn zaak en auto te verkopen voor meerdere tienduizenden dollars. Dit geld is allemaal opgegaan aan de vlucht.

Al eerder waren andere familieleden gevlucht, vader, broers en zussen. De meesten in Nederland en enkelen in Scandinavië. Ze hadden gekozen voor Nederland omdat bij hen in Irak vrij algemeen bekend is dat Nederland het meest eerlijke rechtssysteem heeft. (zegt hij)

En nu overkomt hem dit. Hij was in paniek en ten einde raad. Hij voelde zich wel verantwoordelijk voor zijn gezin en verdere familie. Hij zag zijn onmacht om zijn onschuld aan te tonen. Hij gaf meerdere keren aan dat hij baptist was en daarbij keek hij mij vragend aan. Hij wilde daarbij kennelijk duidelijk maken dat dit norm was voor zijn denken en het garantiebewijs voor zijn eerlijkheid en of ik dat begreep natuurlijk.

Hij kwam tot de conclusie dat hij op de proef werd gesteld door God. Hij dacht zelfs dat hij voor jaren "de bak in ging" en zat te huilen met zijn hoofd in handen. Dat verleidde mij tot een minzaam glimlachje want dan kende hij het Nederlandse rechtssysteem toch nog niet zo goed.Voor het bewezen feit waarvan hij werd verdacht krijg je in tolerant Nederland hoogstens drie maand gevangenisstraf (als first offender)

Toen hij daar zo in zak en as zat vroeg ik hem of hij het verhaal van Job kende. “Job, Job … Job… ahhh …. eh…...Eyup bedoelt u? “ We hebben gesproken over Job ( Eyup in het Arabisch), hoe rijk die was, een mooi gezin had en alles, alles kwijtraakte en ook nog ziek werd. Job werd ook zwaar op de proef gesteld.
Net als Job moet je altijd op God blijven vertrouwen, al raak je alles kwijt wat je lief een dierbaar is en al laten je vrienden je ook nog in de steek. Voor Job op basis van dat vertrouwen het toch goed gekomen en heeft hij alles en nog meer teruggekregen
"En aan jouw ellende van dit moment, komt ook wel weer een end!" zei ik tegen hem.

Ik nam zijn verklaring m.b.t. het verdachte feit op, een op puur zakelijk verhaal Daar stond helemaal niets in van zijn verleden. Na afloop gaf ik hem een hand. De volgende morgen werd hij heengezonden. Met de kerst gelukkig weer thuis. 

Je kunt zomaaar iemand tegenkomen die door velen herkend en geclassificeerd wordt “as zo’n buut’nlaander”.  Daar kan men dan van alles bij  denken, van empatie  voor je naaste tot  het afwijzen van economische vluchtelingen. Men roept vaak maar wat, op basis van persoonlijke sentimenten.  Het ware verhaal kan hijzelf alleen  vertellen.

Vele vluchtelingen vinden de dood in de Middellandse Zee. Het totaal aantal verdrinkingsgevallen wordt dit jaar al op enkele duizenden geschat.Wat hun verleden is, waarom ze zijn vertrokken, wat ze mogelijk mee hebben gemaakt, we zullen het nooit weten.

Hopenlijk komt er een beetje meer begrip komend jaar voor de echte vluchtelingen en voor de allochtoon onder ons. Ik heb geen oplossing voor het vluchtelingenprobleem maar een beetje meer menselijkheid zou ons niet misstaan.......